Oriste lokoumades ΠΓΔΜ

Ovaa nedela, vo Elefteros Tipos(Ελεύθερος Τύπος), relevanten grcki dneven vesnik, imase tekst prenesen od nasite domasni mediumi deka Grcija e vtor po golemina investitor vo Makedonija so vlozeni 263 milioni dolari vo periodot do 2000 do krajot na 2006 godina. Spored vesnikot, sedum od 17-te najgolemi stranski investicii vo Makedonija se grcki, a vo firmite kade dominanten e grckiot akcionerski kapital se vraboteni 20.000 makedonski gragjani. Mojata pretpostavka e deka ovoj tekst e objaven kako dokaz za konstruktivnosta na Grcija vo odnos na sorabotkata so Makedonija i prasanjeto so imeto. Bez razlika, toa e pogresna konstatacija. Deneska, Grcija se cini deka vodi drzavna politika za ekonomsko slabeenje na Makedonija potencirana preku otsustvo na novi investicii. Iako, mora da se priznae deka ovoj trend e vidliv za poslednite nekolku godini i e dijametralno sprotiven vo odnos na onoj na pocetokot na mileniumot. Za ilustracija, istorijata na ekonomskata sorabotka so Grcija mozeme da ja podelime na 4 dela. Prviot period bi go narekol „pekolot”. Toj e zapecaten so ekonomskoto embargo za vreme na naseto osamostojuvanje vo 1994 godina koga ne postoi ekonomska sorabotka pomegju dvete strani. Potoa, vo 1996 i 1997 godina, e vremeto na stabilizacija. Togas se naredija, edno po drugo, prodazbite na domasnite trofeji na nasata privatizacijata kako na primer Cementarnica Usje i Pivara Skopje na renomiranite Titan i Coca-Cola Hellenic Bottling Company S.A.. No, vo toj period se pojavuva i familijata Veropulos od Atina so svojata hrabra investicija vo grinfild lanec na supermarketi pod brendot Vero. Sledi „renesansata”, vreme koga Ljubco Georgievski stapuva na sila i ja prevzema vlasta vo Makedonija. Trae od krajot na 1998 do famozniot 15-ti septemvri 2002 godina. Toa e periodot na smena vo politikata na Atina, so sto se veruvase deka taa ke ja stavi Makedonija pod kontrola dokolku ekonomski ja preplavi. Ovaa pretpostavka bese celosno iznudena od nezapirliviot proces na evropeizacija na celiot region. Se razbira, pomognata i od politikata i/ili korumpiraniot karakter na nasite vlasti. Vo toj period po Kosovskata vojna vo 1999 i pagjanjeto na Milosevic vo 2000 godina, Evropskata unija preku inicijativata na Joshka Fisher poznata kako Pakt za Stabilnost soopsti deka na Jugoistocna Evropa i treba Marsalov plan za razvoj kako sredstvo za nadminuvanje na konfliktite. Taka, itrata Grcija so dopolnitelna pomos na evropski pari siroko gi otvori portite na vardarskata dolina. Vo „renesansata” se sluci prevzemanje i investiranjeto na grcki kompanii vo Okta, Kosmofon, Zito luks (Elbisko), Stopanska Banka Skopje (Nacionalna Banka na Grcija), Mermeren Kombinat Prilep (Kirijakidis), Kreditna Banka (Alfa), Germanos, Strumica Tabak (Mihalides) i Makedonski Telekomunikacii AD (Kosmotelko na Kondominas). Nekoi od ovie investicii se direktno povrzani so Premierot Ljubco Georgievski i negoviot najtesen tim i se dilovi na Grcija kako drzava. Kako celosna „polukruzna”, po 15-ti septemvri doagja periodot na prinudno sletuvanje ili „hard-landing”. Togas, Branko Crvenkovski e liderot na Makedonija a slucajot Okta e najdobar primer za zaladuvanje na odnosite. Ovoj cetvrt del od sinusoidalniot ciklus na ekonomskata sorabotka pomegju dvete zemji trae do deneska. Vo istovreme, jasno e deka i vo Grcija, po olimpijadata i izborot na novata desnicarska Vlada vo 2004 godina, gordata politika na Karamanlis odluci da ne dava podrska na biznisot da investira vo Makedonija. Naprotiv, tie ja zaobikoluvaat nasata zemja vo pohodot za osvojuvanje na Balkanot preku znacitelni investicii vo strateskite zemji: Srbija, Romanija i Bugarija. Ako se sporedat brojkite na grcki investicii vo gorenavedenite zemji so brojkite za Makedonija, togas stanuva mozna tezata deka Grcija vodi politika na ekonomsko oslabnuvanje na Makedonija. Imeno, vo poslednite 6 godini nema novi brend investitori od Grcija vo Makedonija. Ednostavno nema. Dodeka vo Srbija, za poslednite 6 godini do 2006 godina se investirani 2 milijardi evra, spored Grckoto biznis zdruzenie vo Belgrad, i toa vo golem opseg na industrii. Krajno, vistinata e nekade na polovina. Makedonija e mal neatraktiven pazar. Vo istovreme, primerot na Vero pokazuva deka profitot e najgolem motivator i e najsilen argument protiv bilo kakvi ocenki za vlijanie na politikata vo ekonomskata sorabotka. No, i nie imame odreden skepticizam vrz cesnite nameri na ekspanzijata na grckiot biznis kaj nas. Vo 2006 godina vo mediumite se spekulirase deka najdobrata ponuda pri prodazbata na Komercijalna Banka AD e od grcka banka.