Freakonomics: Makedonija e najgolemiot turisticki investitor vo Grcija!

Minatata nedela, na 2 April, kako bomba odekna plateniot neprijatelski komercijalen oglas -„Gruevski poklonet pred grobot na Goce Delcev”, objaven vo Financial Times, International Herald Tribune i drugi vlijatelni vesnici vo svetot. Nesomneno e deka taa grckata propaganda za vremetraenje na NATO samitot vo Bukurest e naracana od vlastite vo Atina. Vesta za ovoj oglas ogorceno se prenese i na naslovnite stranici na nasite dnevni vesnici. Ne mozev da izdrzam a da ne go kupam pecatenoto izdanie na Financial Times od toj datum. Nastrana od diskusijata okolu vekovnoto pravo na Grcija nad imeto Makedonija i nekonstruktivnosta na nasata politika, megjudrugoto, vo toj tekst se naglasuva faktot deka Grcija e najgolem investitor vo nasata zemja. Moram da potenciram deka toj argument stoi na labavi noze. Grcija, nadvor od cesni isklucoci, e „politicki” a ne ekonomski motiviran investitor vo ekonomijata na nasata zemja. I zatoa, logicno, ako Grcija e najgolem investitor vo Republika Makedonija, togas Makedonija e najgolemiot turisticki investitor vo Grcija. Vo statistikata na Narodnata banka za periodot od 1997 do 2006 godina se proknizeni vkupno 2 milijardi i sto milioni evra stranski direktni investicii. Od toa, Grcija ucestvuva so vkupno 320 milioni evra na kumulativni direktni investicii do krajot na 2006 godina, ili vkupno 15% od sumata. Taa e na vtoro mesto po Ungarija so Matav, koj napravi investicija od okolu 300 milioni evra za kupuvanje na nad 50% od Makedonski Telekomunikacii vo 2001 godina. Interesno e da se napomene deka 200 milioni evra ili 63% od grckite investicii se slucuvaat vo vremeto koga na vlast e Ljubco Georgievski od 1998 do 2002 godina, koj vsusnost otvoreno ja promovirase Grcija kako nas sojuznik. Za ilustracija, nasata najgolema banka Stopanska Banka AD Skopje, vo 2000 godina e privatizirana so investicija na NBG(Nacionalna Banka na Grcija) na suma od okolu 75 milioni evra, zaedno so IFC i EBRD, za 85% od kapitalot. Najgolemiot akcioner na NBG e grckata Vlada so kontrola na 18% od glasackite akcii. Vo momentov, sedum godini podocna, Stopanska Banka Skopje pravi godisen profit od recisi 18,3 milioni evra i ima pazarna kapitalizacija na Makedonskata Berza od 254 milioni evra. Da ne zaboravime deka vo avgust mesec 2007, koga cenite na akciite go dostignaa vrvot, Stopanska Banka AD Skopje bese vrednuvana od investitorite vo iznos od 325 milioni evra. Znaci, NBG kade sto drzavata Grcija e najgolem akcioner za nepolni 8 godini ja zgolemi vrednosta na svojata investicija za recisi 3 pati. Toa e dobar biznis za Grcija: em zarabotuvas-ekonomski, em se falis po svetski vesnici-politicki. Na sto mislea, i kolku nadaleku, nasite politicari koga ja prodavaa ovaa zlatna kokoska? A sto stanuva so za mnogumina „najlosata privatizacija na site vreminja”-OKTA? Zarem mozeme so zdrav razum da gi prifatime onie triesetina milioni evra, i onie pari za doinvestiranje za gradenje na nafotovodot Skopje-Solun, vo stranska direktna investicija vo OKTA od strana na Hellenic Petroleum kako pozitivna rabota? Vo Helenik Petroleum 35,5% od sopstvenosta e vo racete na Grckata drzava, a 35,9% vo racete na Spiro Latsis, najbogatiot Grk koj e na 68 mesto na listata na svetski miljarderi na Forbs magazinot za 2007 godina. Gospodinot Latsis, megjudrugite, e mnogu dobar prijatel so Jose Manuel Baroso, pretsedatelot na Evropskata Komisija, so kogo cesto se druzat na negovata jahta, spored Vikipedija. Otsega se gleda kako Makedonija ke vleze vo EU! Tret, Kosmofon e vo sopstvenost na Kosmote, koja pak e vo 98,6% sopstvenost na OTE, vo koja Grckata drzava ima 28% sopstvenost. Za rezime, vkupnata investicija na ovie tri kompanii koi se so vlijatelna drzavna sopstvenost iznesuva polovina od site direktni investicii na Grcija vo Makedonija. Ostanati grcki investicii vo Makedonija, kako na primer Zito luks i Mermeren Kombinat Prilep, bea znacitelno pomognati od EU fondovite i kreditite na EBRD, pod lazno pokritie na Paktot za Stabilnost i EU Samitot vo Solun. Ne, blagodaram! Od druga strana, pak, Republika Makedonija, po glava na zitel, e najgolemiot investitor vo turistickoto kese na Helenskata Republika. Da, toa e fakt! Edinstveno Albanija, od site zemji vo evropa i svetoto, e vo prednost, po glava na zitel, vo vkupno vlezovi vo Grcija vo 2006 godina, najnova statistika, spored Nacionalniot statisticki sekretarijat na Grcija. No, Albanija praka mnogu imigranti-privremeni rabotnici, dodeka Makedonija praka mnogu turisticki evra. Spored nivniot sekretarijat, vo 2006 godina, 350.043 pati makedonski gragjani vlegle vo Grcija-rekord po glava na naselenie od site zemji vo Evropa i svetot sto prakaat turisti vo GR. Ako pretpostavime deka se potroseni po 100 evra, i e pominat 1,5 den prestoj, i e platena viza, togas jas doagjam do konzervativen podatok od „investirani” priblizno 60 milioni evra godisno. Ako taa brojka se pomnozi so samo 6 godini, togas gledame deka investiciite na makedonskite gragjani vo prijatelska Grcija se na nivo na investiciite na Grcija vo nasata zemja.